روزنامه اطلاعات در سومین سالگرد درگذشت
حجت الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی،
ویژه نامه ای با عنوان وجود حاضر غایب را منتشر
کرده است.

حجت الاسلاموالمسلمین مسیح مهاجری، روحانی، روزنامهنگار و سیاستمدار ایرانی است. او از سال ۱۳۶۰ تاکنون مدیر مسئول روزنامه جمهوری اسلامی بوده و از نجاتیافتگان بمبگذاری دفتر حزب جمهوری اسلامی در ۷ تیر سال ۱۳۶۰ است. تصدی ایشان بر روزنامه جمهوری اسلامی، همزمان با تصدی مرحوم دعایی در روزنامه اطلاعات بود؛ روزنامههایی که از نظر سیاسی، گرایشی میانهرو دارند و وجاهت روزنامهنگاری پس از انقلاب را حفظ کردهاند. انجام فعالیتهای رسانهای طی این سالها این دو روحانی را به دو یار دیرین تبدیل کرده بود.
آقای مهاجری درباره مرحوم دعایی میگوید: او روزنامه اطلاعات را به مرکزی برای تضارب آرا تبدیل کرد و این نگرش برکات زیادی داشت.
سلوک شخصی آقای دعایی را چگونه میبینید؟
شاید این جمله بتواند ترجمان سلوک شخصی مرحوم آقای دعایی باشد: روحانی سادهزیست، متواضع ، مقید به فرایض دینی، پرکار و بیادعا.
یکی از ویژگیهای آقای دعایی گرهگشائی از کار دیگران بود. اگر خاطرهای در این زمینه دارید بفرمایید.
به اعتبار همکار رسانهای بودن با آقای دعایی، انتظاری که از اینجانب وجود دارد این است که گرهگشاییهای ایشان در کار رسانهای را مطرح کنم. نه یک مورد بلکه موارد زیادی سراغ دارم که آقای دعایی، افراد طردشده توسط افراطیون را جذب میکرد و با چاپ مصاحبه، مقاله، خاطره و مطالب دیگر از آنها تلاش میکرد تأثیر منفی رفتار افراطیون نسبت به آنها را خنثی کند. این روش باعث شد روزنامه اطلاعات به مرکزی برای تضارب آرا تبدیل شود که برکات زیادی داشت. این از ویژگیهای بارز مرحوم آقای دعایی بود.
ایشان در باب آزادی اجتماعی چگونه میاندیشیدند؟
معمولا افراد انقلابی قدری سختگیر هستند و شاید خیلیها از آقای دعایی که از انقلابیون صدر نهضت بود، انتظار داشتند که همین ویژگی را داشته باشد ولی این طور نبود.
مرحوم آقای دعایی، آزاداندیش و اهل رواداری بود. نکته بسیار مهم و ارزشمند این است که ایشان به آزادیهای مشروع اجتماعی اعتقاد قلبی داشت و این طور نبود که براساس مصلحت، چنین رفتاری داشته باشد.
با توجه به نامهربانیهایی که با ایشان شد، شیوه برخوردشان با این مسائل چگونه بود؟
آقای دعایی یک انسان تکبعدی نبود. از یک طرف به اصول و ارزشها به ویژه اصول و ارزشهای انقلابی پایبندی نشان میداد و هرجا لازم بود در برابر خلافها میایستاد. اعتراض تاریخی ایشان در یکی از اجلاسهای بینالمجالس در خارج از کشور که به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی در آن شرکت کرده بود یک نمونه روشن از این بعد وجودی ایشان است.
از طرف دیگر روحیهای لطیف و سرشار از عاطفه، محبت و رواداری نسبت به نوع انسان داشت که باعث میشد حتی با افراد نامهربان نیز برخورد اخلاقی داشته باشد. کاملا مشهود بود که از نامهربانیها به صورت شخصی آزردهخاطر میشد ولی در صدد مقابله بهمثل برنمیآمد و برخورد جذبی را به برخورد حذفی ترجیح میداد.
یکی از خاطراتتان از ایشان را برایمان تعریف کنید.
در مجلس شورای اسلامی یک سلمانی یا به تعبیر امروزی آرایشگر مشغول کار است که نمایندهها عموما برای اصلاح سر و صورتشان به او مراجعه میکنند. آقای دعایی در تمامی دورههای نمایندگی مجلس برای اصلاح به این سلمانی مراجعه میکرد و جالب این است که بعد از آن که دیگر نماینده مجلس نبود هم تا آخر عمر سر و صورت خود را برای اصلاح به همین سلمانی میسپرد.
با توجه به این که دفتر مرکزی روزنامه جمهوری اسلامی در مجاورت مجلس شورای اسلامی قرار دارد، همیشه بعد از اصلاح سری هم به محل کار ما میزد و به من میگفت حیفم آمد از اینجا عبور کنم و سری به شما نزنم. برای من این لطف و صمیمیت ایشان بسیار ارزشمند بود. تشکر میکردم و از ایشان با چای پذیرایی میکردیم و مقداری تبادلنظر درباره مسائل روز و کار مطبوعاتی صورت میگرفت.
نکته مهمی که از سخنان ایشان در آن دیدارها به خاطر دارم این است که هروقت به دفتر کارم میآمدند از من به خاطر مقالات انتقادی که مینوشتم تقدیر میکردند و این جمله را هم اضافه میکردند که من هم دوست دارم همینطور بنویسم ولی ملاحظاتی وجود دارد که به خاطر آنها خودداری میکنم.
همچنین در این ویژه نامه می خوانید
1 – مسافر پرواز انقلاب ( زهرا راد )
2 – گره گشای خستگی ناپذیر ( امیر بهروز طیرانی )
3 – دعایی واقعا حیف بود ( فتح الله جوادی )
4 – آخوند خوش سخن ( حجت الاسلام محمد جواد حجتی کرمانی )
5 –روحانی متفاوت (مصاحبه با کارگردان برجسته تئاتر، بهروز غریب پور )
6 –برخورد جذبی به جای برخورد حذفی ( حجت الاسلام و المسلمین مسیح مهاجری )
7 –وجود حاضر غایب ( دعایی از دید اطرافیانش ) ( محمد جواد مرادی نیا )
8 –انسان های الهام بخش ( سید عطاءالله مهاجرانی، نویسنده کتاب ((داستان انسان)) )