افزایش نگران کننده گرایش برخی از جوانان به
مصرف مواد مخدر، جامعه را با تهدید جدی روبرو
کرده است و از میان بردن این پدیده که ریشه در
مشکلات اقتصادی، اجتماعی و روانی دارد نیازمند
راهکارهای موثر و اجرای فوری آنها از سوی
مسئولان است.

اطلاعات نوشت: در سالهای گذشته مصرف مواد مخدر صنعتی، به دلیل این تصور نادرست که اعتیادآور نیست، افزایش یافته است؛
غافل از این که مصرف این مواد نه فقط اعتیادآور است، بلکه خانواده و جامعه را با چالشهای جدی روبرو خواهد کرد.
مشکلات اقتصادی، بیکاری، نبود سرگرمیهای سالم و ضعف در مهارتهای مقابله با استرس، از مهمترین دلایل گرایش به مصرف مواد مخدر است
و کارشناسان معتقدند که آموزشهای پیشگیرانه، ایجاد فرصتهای شغلی و افزایش حمایتهای روانی از سوی خانواده و جامعه، نقش کلیدی در کاهش گرایش به مصرف مواد مخدر دارند.
پیش از این سید محمد بطحایی رئیس سازمان امور اجتماعی کشور درباره افزایش آمار طلاق و گرایش به الکل و مواد مخدر هشدار داده
و دکتر حسین ذوالفقاری نماینده رئیس جمهوری و دبیر کل ستاد مبارزه با مواد مخدر هم با اشاره به سودآوری سرسام آور قاچاق مواد مخدر، گفته بود:
گردش مالی سالیانه قاچاق مواد مخدر در جهان نزدیک به ۵۰۰میلیارد دلار و بسیار وسوسهانگیز است و با وجود تلاش برای مقابله با این پدیده، قاچاق آن به اشکال مختلف تداوم دارد.
وی اعلام کرده بود که براساس آخرین آمار رسمی منتشر در سال ۱۳۹۴ از این ستاد ۲ میلیون و ۸۰۰ فرد مبتلا به اعتیاد در کشور وجود دارد که آمار های غیررسمی نشان از وجود ۳ میلیون ۳۵۰ هزار نفر دارد.
وی در گفتگو با ایسنا، تأکید کرده بود که یکی از مهمترین آسیبهایی که نه فقط در کشور ما، بلکه در تمامی دنیا نگرانی ایجاد کرده، اعتیاد به مواد مخدر مانند ماری جوآنا است که به تصور اشتباه در میان جوانان این ماده اعتیاد آور نیست .
آمفتامین، عامل بسیاری از تصادفات

دکتر امید مساح، درمانگر اعتیاد و پژوهشگر مرکز تحقیقات سوءمصرف و وابستگی به مواد مخدر در گفتگو با خبرنگار اطلاعات، درباره مصرف آمفتامینها به عنوان محرک دستگاه عصبی مرکزی است، میگوید:
مصرف آمفتامین ها به دلیل این تصور نادرست که منجر به افزایش تمرکز و کاهش وزن میشود متاسفانه رو به رشد است.
وی با اشاره به این که در بسیاری از حوادث رانندگی که به آسیبهای شدید و حتی مرگ میانجامد، وجود آمفتامین در خون رانندگان تأیید شده است، میافزاید:
آمفتامینها با افزایش خشم و جرأت در مصرفکنندگان، رفتارهای پرخطر آنان را تشدید میکنند و از طرفی مصرف این مواد، چرخه خواب را مختل میسازد و پس از رفع اثر ماده، خوابآلودگی ایجاد میشود و احتمال حوادث رانندگی افزایش مییابد.
مواد مخدر؛ خشونتهای ناگهانی و انزواطلبی

مساح درباره تأثیرمصرف مواد مخدر در وقوع جرم و جنایت، اظهار میدارد:
متاسفانه موادی که سبب «مهارگسیختگی» میشود، مانند مشروبات الکلی، محرکها و آمفتامینها و حتی کانابیسها به دلیل غلظت ماده موثر در آنها، توهم و تحریک پذیری افراد را افزایش میدهد
و همچنین دلیلی بر وقوع خشونتهای ناگهانی و رفتارهای تکانهای، بدون پیشزمینههای قبلی میشود و بدبینی، توهم و هذیان و بروز خشونت را به همراه میآورد.
وی ادامه میدهد: مصرف مواد مخدر باعث کاهش عواطف انسانی و بیتفاوتی فرد نسبت به اطرافیان میشود که ادامه آن به مرور زمان، به انزواطلبی و فروپاشی روابط اجتماعی میانجامد.
درمانگر اعتیاد و پژوهشگر مرکز تحقیقات سوءمصرف و وابستگی به مواد مخدر ادامه میدهد:
سیستم عصبی نوجوانان تا حدود ۲۵سالگی در حال رشد است که باعث میشود در مواردی تصمیمهای آنان کامل و منطقی نباشد که این ناپختگی، زمینه آسیبهای اجتماعی را مساعدتر خواهد کرد .
اجرای برنامههای پیشگیری محور در خانوادهها
مساح با بیان این که شرایط فرهنگی، اجتماعی، تحصیلی و اقتصادی خانوادهها در گرایش نوجوانان به مصرف موادمخدر نقش تعیینکننده دارد، میافزاید:
بدرفتاریهای دوران کودکی، سوءاستفادههای روانی و جسمی و غفلت یا کنترل بیش از اندازه نوجوانان میتواند شرایط روی آوردن آنان به اعتیاد در آینده را فراهم کند،
همچنین تجربه ترومای دوران کودکی از جمله اختلال استرس پس از سانحه، خطر مصرف موادمخدر را افزایش میدهد.
عضو مرکز تحقیقات سوء مصرف مواد مخدر اظهار میدارد:
اگر به برخی از اختلالات روانی مانند نقص توجه، بیش فعالی، افسردگی یا حتی انزوا طلبی توجه و درمان نشود، در آینده زمینه ساز اعتیاد به مصرف مواد مخدر خواهد شد.
مساح با بیان این که بیشترین برنامههای پیشگیری محور، به سبب کم هزینهتر و موثرتر بودن باید در خانوادهها به اجرا درآید، میافزاید:
خانواده نخستین نهاد شکلدهی و جهتدهی شخصیت کودک است و فقر آموزشی میتواند سبب شود والدین نقش محافظتی خود را بهدرستی ایفا نکنند.
تعادل بخشی محبت و مراقبت از کودکان

مساح تأکید میکند: سهلگیری و فشار بیشازحد به کودکان در خانواده ها هر ۲ آسیبزا هستند.
کودک باید در محیطی رشد کند که حمایتهای عاطفی، مهارت حل مسأله، کنترل خشم، مشارکتهای اجتماعی و همدلی با دیگران را بیاموزد.
وی میافزاید: مصرف مواد مخدر اختلالی است که طی سالها و در زمان نسبتاً طولانی با یک سیر کند و آهسته و در بستر یکسری عوامل گوناگون شکل میگیرد که عمدتا زیستی، روانی، اجتماعی و معنوی است،
از اینرو خانوادهها نباید انتظار داشته باشند که مشکل اعتیاد فرزندانشان به سرعت حل شود، نبایدبه فرد معتاد به عنوان بیمار، نه متهم و مقصر نگاه شود بلکه خانوادهها باید با فرصت دادن به فرزند معتاد خود بهترین حمایتها را از اوداشته باشند .
پژوهشگر مرکز تحقیقات سوءمصرف مواد مخدر و وابستگی به موادمخدر با تأکید بر این که حمایتهای خانواده میتواند سبب افزایش امید به زندگی و تاب آوری در فرد معتاد شود، ادامه میدهد:
این شرایط بر عملکرد جسمی، روانی، اجتماعی و شغلی فرد اثر میگذارد و میتواند احتمال بازگشت بیماری را در وی کمتر و تاب آوری وی را در برابر وسوسه کنندهها، بیشتر کند.
پوشش بیمهای؛ عاملی برای تشویق معتادان به درمان
وی در پاسخ به این که جامعه و سیستم درمانی چگونه میتوانند در راه مقابله با معضل اعتیاد گام بردارند، میگوید:
جامعه با تغییر نگاه و انگ نزدن و متهم نکردن معتادان، میتواند کمک کننده باشد و از سوی دیگر، افراد جامعه باید بدانند که برخوردهای ضربتی و قهری نمیتواند به فرد درگیر در اعتیاد برای درمان کمک کند.
مساح با اشاره به این که سیستم درمانی کشور هم با فراهم آوردن شرایط و امکانات مورد نیاز و افزایش کیفیت خدمات و پوششهای بهتر بیمهای، قادر است معتادان را به درمان بهتر تشویق کند، میافزاید:
ارائه پوششهای بیمهای برای ورود به درمان، در مداوای معتادان نقش موثری دارد،
زیرا وقتی که فرد مجبور باشد هزینه بسیاری برای درمان خود بپردازد، تفاوتی میان هزینه کرد برای آن و تهیه مواد مخدر نمی بیند
و بر این اساس است که کشورهای توسعه یافته سعی دارند برنامه درمان اختلال مصرف مواد مخدر را تحت پوشش بیمهای حداقل ۵۰ تا ۷۰ درصدی قرار دهند تا سبب تشویق مصرف کنندگان به درمان و قطع مصرف شوند.
وی تأکید میکند: امید آفرینی، نشاط اجتماعی، کاهش انتشار خبرهای ناامیدکننده و بهبود شرایط اقتصادی، سبب کاهش گرایش جوانان به مواد مخدر میشود.
************************************************************
روزنامه اطلاعات استان اصفهان روزنامه اطلاعات استان اصفهان